Nước Mặt Là Gì? Phân Loại, Đặc Điểm Và Tính Chất Của Nước Mặt

Trong những năm gần đây, ô nhiễm nguồn nước mặt tại hầu hết các lưu vực sông ở nước ta đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến nhu cầu cấp nước cho sinh hoạt và sản xuất, mà còn gây tác động đáng kể đến hệ sinh thái của các dòng sông. Vậy nước mặt là gì? Hiện trạng nước mặt ở Việt Nam hiện nay ra sao? Tất cả sẽ được giải đáp trong bài viết hôm nay của Green.

Khái niệm về nước mặt

Hiểu đơn giản, nguồn nước mặt là nước tồn tại trên bề mặt Trái Đất; bao gồm ao, hồ, sông, suối, nước ngập đất và nước đại dương. Nguồn nước này cũng được gọi là nước xanh.

Theo một quy định của EU về phân loại nước bề mặt; nước mặt được phân biệt với nước sông, hồ, vùng nước ven biển và nước chuyển tiếp. Do tồn tại trên bề mặt lục địa, nước mặt có thể bị mất do quá trình bay hơi hoặc thấm vào lòng đất để trở thành nước ngầm. Ngược lại, nước mưa và nước ngầm cũng là nguồn bổ sung cho nước mặt.

Trong đời sống, nước mặt được cây cối hấp thụ trong quá trình thoát hơi và con người sử dụng cho các mục đích sản xuất, tưới tiêu; sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản, hoặc đổ ra biển.

Phân loại nguồn nước

Nguồn nước mặt được phân chia thành 3 loại chính, bao gồm:

• Nguồn nước mặt vĩnh viễn: Là nguồn nước tồn tại quanh năm. Bao gồm nước sông, nước hồ và nước đầm.

• Nguồn nước mặt bán vĩnh cửu: Là nguồn nước chỉ xuất hiện tại thời điểm nhất định trong năm. Bao gồm có nước sạch, hố nước và nước trong đầm phá.

• Nguồn nước mặt nhân tạo: Do con người tạo ra và được chứa trong các hệ thống hồ, đập, đầm lầy nhân tạo. Nguồn nước này được lấy từ các con sông; hồ và chứa trong các bể đập nhằm phục vụ cho mục đích sản xuất điện.

Đặc điểm và tính chất của nước mặt

Tùy thuộc vào đặc tính của đất mà nước chảy qua, nước mặt sẽ có thành phần hóa học khác nhau khi đến các nơi chứa. Trong quá trình hòa tan các phần tử khác nhau thông qua sự trao đổi trên bề mặt nước – không khí; nước mặt sẽ tự hấp thụ các khí hòa tan như N2, O2 hoặc CO2.

Nó có chứa một lượng lớn các chất lơ lửng, đặc biệt là trong dòng chảy. Do đó, khi thiết kế thiết bị xử lý nước mặt, chúng ta không thể bỏ qua công đoạn keo tụ, tạo bông các hạt lơ lửng. Tại các đập chứa nước, do thời gian nước dừng lại lâu nên sự lắng gạn tự nhiên của các phần tử có kích thước lớn sẽ xuất hiện. Độ đục của nước lúc này là do những chất keo gây ra.

Trong nước mặt có nhiều chất hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên. Chúng được tạo ra bởi sự phân hủy các chất hữu cơ của động, thực vật sống trên bề mặt chứa nước hoặc trong những con sông, hồ và xác vi sinh vật tự phân hủy sau khi chết.

Sự thay đổi nhiệt độ, chất lượng nước diễn ra hàng ngày, thay đổi theo mùa, tùy vào lượng ánh sáng; sự chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa hoặc diễn ra ngẫu nhiên do mưa giông, ô nhiễm. Tại những nơi chứa nước này, chất lượng nước hàm lượng các yếu tố như sắt, mangan; sinh vật nổi, oxy… có sự thay đổi từ trên bề mặt đến đáy bể chứa; tùy thuộc vào chu kỳ của một năm.

>> Xem thêm: Nước Nhiễm Đá Vôi Là Gì? Loại Bỏ Chúng Như Thế Nào?

Ô nhiễm hữu cơ sẽ dẫn đến việc phú dưỡng nguồn nước

• Nguồn gây ô nhiễm đến từ các chất cặn bã có trong nước thải đô thị do quá trình trao đổi chất của con người, sinh hoạt, nấu ăn…

• Nguồn gây ô nhiễm là các chất thải hữu cơ, vô cơ có trong nguồn nước công nghiệp do hoạt động sản xuất tạo ra.

• Nguồn gây ô nhiễm đến từ các sản phẩm dùng trong nông nghiệp như phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật…hoặc chất thải hữu cơ từ hoạt động chăn nuôi.

Thực trạng ô nhiễm

Trong những năm gần đây, nguồn nước mặt ở hạ lưu của hầu hết các lưu vực sông đều suy giảm nghiêm trọng. Nhiều con sông đang chết dần, dẫn đến tình trạng thiếu nước sạch cho sinh hoạt và sản xuất; cũng như gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này là do quá trình đô thị hóa nhanh chóng, khiến hiện trạng sử dụng đất bị thay đổi. Cụ thể, diện tích sông, hồ trong các đô thị dần bị thu hẹp; thậm chí có nơi còn bị vùi lấp hoàn toàn để lấy đất phục vụ xây dựng các công trình giao thông; khu dân cư, đô thị, nhà máy và khu công nghiệp.

Quá trình đô thị hóa cũng kéo theo sự phát triển của các khu công nghiệp; làm tăng nhu cầu sử dụng nước và lượng chất thải thải ra môi trường mà không áp dụng các quy trình xử lý nước. Tất cả những điều này đã tạo ra sức ép lớn lên nguồn nước tại các con sông và hồ. Nó khiến chúng không chỉ bị thu hẹp mà còn bị ô nhiễm.

Giải pháp khắc phục

Để có thể kịp thời ngăn chặn và khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước, các cơ quan có thẩm quyền cần phải ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã tạo hành lang pháp lý nhằm buộc các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải có phương án xử lý chất thải trước khi thải ra môi trường; tăng cường công tác đánh giá môi trường; triển khai xây dựng và thực hiện các quy hoạch lưu vực sông… Đồng thời huy động sự tham gia của cộng đồng trong việc quản lý môi trường nước; mỗi người dân cần phải nâng cao ý thức bảo vệ nguồn nước, áp dụng các công nghệ xử lý tiên tiến.

>> Xem thêm: Cùng Tìm Hiểu Công Nghệ Xử Lý Nước Cấp Từ Nguồn Nước Mặt

Kết luận

Hy vọng rằng, với những thông tin mà Green vừa chia sẻ ở trên; các bạn đã hiểu được nước mặt là gì và các vấn đề liên quan đến nguồn nước mặt. Và để bảo vệ cuộc sống của bản thân, gia đình và toàn xã hội. Ngay từ bây giờ, chúng ta cần thực hiện những việc làm thiết thực để giảm thiểu tác nhân gây ô nhiễm môi trường nước và bảo vệ.

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH GREEN

Trụ sở Hà Nội: Tầng 2 Tòa J, 226 Vạn Phúc, phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội

• Điện thoại: 024 3514 8260

• Hotline: 032 844 8880

• Email: admin@greenwater.com.vn

Chi nhánh HCM: 82 Nguyễn Bá Tuyển - Phường 12 - Q.Tân Bình - Tp.Hồ Chí Minh

• Hotline: 0931 112 900

• Email: admin@greenwater.com.vn