Asen (thạch tín) là gì? Tác hại của Asen với sức khỏe con người

Asen được đánh giá là chất gây ung thư nhóm 1 trên thế giới, độc gấp 4 lần thủy ngân và nguy hiểm hơn rất nhiều các loại kim loại nặng khác. Nó có thể xuất hiện trong nhiều môi trường như: nước, đất, không khí,... thậm chí là có trong thức ăn hàng ngày của các bạn. 

Vậy bạn có hiểu rõ Asen là gì? Arsenic là chất gì? Cách nhận biết cũng như tác hại của Asen tới sức khỏe của con người như thế nào? Những thắc mắc này sẽ được Green giải đáp trong bài viết dưới đây. Các bạn cùng Green đi tìm hiểu nhé.

Asen là gì? Thạch tín là gì?

Asen là kim loại á kim, bắt nguồn từ tên tiếng Pháp là Arsenic hay còn được viết là A - sen hoặc Arsen. Asen là một nguyên tố hóa học có ký hiệu là As và số nguyên tử là 33.

Asen là một chất độc, có nhiều màu sắc, hình dạng khác nhau, như: màu vàng và một vài dạng là màu đen và xám (Tỷ lệ nhìn thấy là rất thấp). Asen không chỉ có thể tồn tại trong nguồn nước, trong lòng đất mà còn có thể tồn tại trong không khí, trong thực phẩm của con người.

Arsenic là chất gì?

Nồng độ Asen có thể phụ thuộc bởi khu vực địa lý, phụ thuộc vào quá kết quả hoạt động và quá trình khai thác của con người như: khai thác kim loại, sử dụng hóa chất, thuốc trừ sâu. Đặc biệt, điều kiện tự nhiên cũng khiến nồng độ Asen cao hơn.

Asen có hai loại chính:

- Asen vô cơ: Có một khẳng định từ BTY thì " Asen vô cơ là một chất độc và độc gấp 4 lần thủy ngân". Nó là thạch tín, là các muối với các nguyên tốc khác trừ Cacbon. Loại Asen này có thể làm tăng nguy cơ ung thư và có thể khiến con người tử vong khi hấp thụ quá nhiều trong thời gian dài

Ví dụ: Hợp chất asen vô cơ: arsenat [AsO4]3-, tồn tại trong nước ngầm gây nhiễm độc

- Asen hữu cơ: Asen hữu cơ tồn tại ở nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng lại có độc tố khác nhau. Trái ngược với Asen vô cơ, Asen hữu cơ là hợp chất liên kết với Carbon. Theo WHO thì asen hữu cơ có thể tồn tại trong gạo, rau, củ, quả, các loại thực phẩm khác.

Tuy nhiên, loại Asen này sẽ không tồn tại quá lâu trong cơ thể con người, mà nó sẽ tự đào thải trong một hoặc hai ngày. Vì thế, nhiều tổ chức y tế không có nghiêm cấm hay hạn chế gì với những loại thực phẩm này.

Nguyên nhân khiến ngộ độc Asen

Nguyên nhân gây ra Asen chủ yếu là do cấu tạo địa chất, hoạt động khai thác, phá núi, sử dụng quá nhiều hóa chất, thuốc trừ sâu, đặc biệt là xả nước thải chưa qua xử lý ra ngoài môi trường. Vì thế, Asen sẽ dần ngầm vào trong lòng đất, nước ngầm, nước giếng khoan - ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe con người

Nguyên nhân chính khiến ngộ độc Asen là do con người tiêu thụ với số lượng lớn. Hoặc nếu tiêu thụ với số lượng nhỏ hơn trong một thời gian dài. Nhiễm độc Asen xảy ra là do hít thở, ăn uống hoặc hấp thụ qua da một lượng lớn bụi, hơi khói hay sương mù trong quá trình xử lý quặng asen, sản xuất các hợp chất Asen, sử dụng asen trong công nghệ da, thủy tinh màu và điện tử...

Nguyên nhân khiến ngộ độc Asen là do khai thác khoáng sản

Tiếp theo, trong quá trình khai thác mỏ, luyện kim là luyện kim màu do asen có trong quặng thiết, vàng, mangan, hoặc một số quặng kim loại khác. Vì thế, người lao động tùy thuộc vào các công đoạn đều có thể nhiễm độc asen.

Ngoài nguyên nhân là do quá trình khai thác, hít thở mà con người còn có thể nhiễm Asen qua nguồn nước. Bởi thuốc trừ sâu, chất hóa học làm ô nhiễm nguồn nước, phá hủy mạch nước ngầm và khiến nguồn nước bị nhiễm Asen.

Đặc biệt, một số người nhiễm Asen còn là do những hệ lụy từ các cuộc chiến tranh trong quá khứ. Những người nhiễm nặng có thể tử vong, nhưng với người nhiễm asen nhẹ chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe trong thời gian dài.

Tác hại của Asen đối với sức khỏe con người

1. Tác hại

Asen vô cơ là chất cực độc đối với sức khỏe con người. Khi asen vào cơ thể, chúng ta sẽ bị ảnh hưởng:

- Sử dụng thực phẩm, nguồn nước có hàm lượng asen trên 60.000ug/ L sẽ gây tử vong

- Còn nếu hấp thụ asen có hàm lượng 300 - 30.000 ug/ L sẽ gây hại tới da dày và ruột

- Giảm khả năng tạo hồng cầu, bạch cầu khiến cở thể mệt mỏi, loạn nhịp tim, vỡ mạch máu

- Với hàm lượng Asen thấp sẽ khiến biến đổi sắc tố da như sạm da, dày sừng hoặc mụn cóc ở bàn tay, bàn chân và trên người.

- Tăng nguy cơ ung thư gan, thận, bàng quang, tuyến tiền liệt và phổi nếu ăn phải thực phẩm chứa Asen

Dụng tóc do hấp thụ quá nhiều Asen

2. Triệu chứng của nhiễm độc Asen

Các triệu chứng ngộ độc thạch tín có thể là cấp tính, nếu nghiêm trọng có thể là mãn tĩnh. Điều này sẽ phụ thuộc vào quá trình tiếp xúc và hấp thụ asen.

Một người hấp thụ Asen trong vòng 30 phút, có dấu hiệu:

- Buồn ngủ

- Đau đầu

- Tiêu chảy nặng

- Sự hoang mang

Nếu asen được hít vào hoặc hấp thụ khi ăn uống thì triệu chứng có thể mất nhiều thời gian hơn để phát hiện triệu trứng. Khi ngộ độc Asen tiến triển, người bệnh có thể bị co giật, sắc tố móng tay có thể bị thay đổi. Và một số triệu chứng nặng hơn là:

- Có hương vị kim loại trong miệng

- Nước bọt nhiều

- Chuột rút cơ bắp

- Tóc rụng

- Co giật

- Đổ mồ hôi nhiều

- Nôn

- Tiêu chảy

3. Biến chứng

Các biến chứng khi hấp thụ asen trong thời gian dài:

- Ung thư

- Bệnh gan

- Bệnh tiểu đường

- Biến chứng thần kinh (mất cảm giác ở tay chân và các vấn đề thính giác)

- Khó tiêu hóa

Biện pháp xử lý nguồn nước chứa Asen

Asen là một chất không màu, không mùi, không vị nên không thể nhận biết nguồn nước nhà mình có tể bị nhiễm Asen hay không? Vì thế, các bạn chỉ có thể nhận biết nguồn nước bị nhiễm Asen qua phân tích tại các phòng thí nghiệm. Và dưới đây mà một số cách phòng tránh nhiễm Asen trong nguồn nước:

1. Sử dụng nước máy, nước sạch

Ở hầu hết các thành phố, khu đô thị hiện nay đều có nguồn nước máy để sử dụng. Và một số vùng nông thôn cũng đang lắp đặt hệ thống nước máy, nước sạch. Do đó, bạn có thể thay thế sử dụng nước giếng khoan bằng nước máy. 

Tuy nhiên, bạn nên cẩn thận khi dùng nước máy bởi nó thường được khử bằng clo, do đó lượng clo dư trong nước rất có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn.

Dùng nước máy thay thế nước giếng khoan để đảm bảo sức khỏe

2. Sử dụng nước đóng bình

Sử dụng nước đóng bình có thể đảm bảo sức khỏe cho gia đình của bạn, tránh được các bệnh về tiêu hóa, còn giúp cơ thể khở mạnh, bởi nước đóng bình có đầy đủ khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Giá thành của bình lọc nước chuẩn khá cao: 50.000 - 70.000đ/ 20L.

Tuy nhiên, nếu bạn dùng nước đóng bình để làm mọi việc trong sinh hoạt thì điều này không khả thi cho lắm. Bởi nó khá tốn kém và không thể thoải mái trong sinh hoạt

3. Sử dụng máy lọc nước tổng công nghệ RO

Biện pháp hữu ích nhất mà Green có thể cung cấp cho các bạn đó là sử dụng máy lọc nước tổng sinh hoạt công nghệ RO. Dòng máy này được ứng dụng công nghệ RO, có thể loại bỏ hầu hết tất cả các loại vi khuẩn, vi rút, kim loại nặng, Asen, thủy ngân và các chất độc hại khác.

Bên cạnh việc có thể loại bỏ Asen, kim loại nặng và các tạp chất trong nước, máy lọc nước tổng còn có thể lọc phèn, lọc sắt và khử Clo dư có trong nước. Ngoài ra, máy lọc nước tổng còn có thể khử mùi, lọc màu trong nước.

Không những thế, máy lọc nước tổng còn có thể giữ và tạo khoáng chất cần thiết cho cơ thể con người. Nhằm giúp cơ thể không bị thiếu chất, thiếu khoáng,.. Đảm bảo đáp ứng mọi tiêu chí của BYT về nước sạch.

Xem về sản phẩm máy lọc nước tổng sinh hoạt: https://greenwater.com.vn/may-loc-nuoc-tong.html

Trên đây là câu trả lời cho câu hỏi: Asen là gì? Nguyên nhân và tác hại của asen đối với cơ thể con người. Mong rằng, bài viết này có thể giúp ích cho mọi người.