Ô Nhiễm Nguồn Nước Do Chất Thải Rắn: Cảnh Báo Không Thể Bỏ Qua

Ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn hiện đang là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng và cấp bách tại Việt Nam. Tình trạng xả thải bừa bãi ra các dòng sông, kênh rạch, ao hồ ảnh hưởng đến chất lượng nước. Đồng thời, còn đe dọa trực tiếp tới sức khỏe con người và hệ sinh thái. Thực trạng này nếu không được xử lý triệt để sẽ kéo theo nhiều hệ lụy lâu dài, khó phục hồi. Hãy cùng Green tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Giới thiệu về ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn

Tình trạng ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn xảy ra khi các loại rác thải không được thu gom, xử lý đúng cách mà thải trực tiếp ra môi trường nước. Những loại rác này bao gồm từ rác sinh hoạt, công nghiệp, y tế đến xây dựng. Đa phần đều khó phân hủy hoặc chứa thành phần độc hại.

Đặc điểm của ô nhiễm do chất thải rắn

Chất thải rắn có đặc điểm không tan trong nước và thường nổi trên mặt hoặc chìm xuống đáy. Điều này gây cản trở dòng chảy và làm tắc nghẽn hệ thống thoát nước. Bên cạnh đó, chúng còn có khả năng tích tụ lâu dài, thậm chí hàng trăm năm mới phân hủy. Đặc biệt, nhiều loại rác thải chứa thành phần nguy hại như pin, ắc quy, chai lọ hóa chất, khi phân rã trong nước sẽ phát tán các chất độc ra môi trường. Từ đó gây ô nhiễm cả nước mặt lẫn nước ngầm.

Tác nhân chủ yếu gây ra ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn

Nguồn gốc của chất thải rắn gây ô nhiễm nước đến từ nhiều hoạt động khác nhau. Cụ thể như sinh hoạt gia đình, sản xuất công nghiệp, dịch vụ y tế và xây dựng. Ngoài ra, ý thức kém của một bộ phận người dân trong việc xả rác bừa bãi cũng là nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng này. Tại nhiều khu vực, việc thu gom rác không đồng bộ khiến rác bị đọng lại lâu ngày, theo nước mưa trôi xuống sông, suối. Lâu ngày gây ô nhiễm nghiêm trọng và kéo dài.

>> Xem thêm: Tác Động Của Chất Thải Rắn Đến Môi Trường Và Đời Sống

Thực trạng ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn hiện nay

Thực trạng ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn ở Việt Nam đang ở mức đáng báo động. Với sự phát triển dân số nhanh chóng cùng quá trình đô thị hóa mạnh mẽ, lượng chất thải rắn phát sinh ngày một nhiều. Trong khi đó, hệ thống xử lý còn nhiều bất cập.

Sự gia tăng về khối lượng chất thải rắn

Theo các thống kê mới nhất, trung bình mỗi ngày Việt Nam thải ra khoảng 68.000 tấn chất thải rắn sinh hoạt. Trong đó một phần không nhỏ bị thải trực tiếp ra môi trường nước. Khu vực đô thị như Hà Nội, TP.HCM có lượng rác thải cao gấp nhiều lần so với khả năng thu gom và xử lý hiện tại. Nhiều dòng sông lớn như sông Nhuệ, sông Tô Lịch, kênh Tàu Hủ, rạch Bến Nghé đang dần trở thành "dòng sông rác" với đủ loại chất thải trôi nổi, bốc mùi hôi thối. Vấn đề này làm mất mỹ quan và gây ô nhiễm nặng nề.

Hệ thống thu gom và xử lý kém hiệu quả

Thực tế đã có những chính sách khuyến khích thu gom và xử lý chất thải rắn. Tuy nhiên, tỷ lệ rác thải được xử lý đúng quy định còn rất thấp. Hầu hết rác thải vẫn được xử lý bằng phương pháp chôn lấp thủ công, không có lớp lót chống thấm, không thu gom nước rỉ rác. Điều này dẫn đến tình trạng ngấm vào đất và nguồn nước ngầm.

Nhiều bãi rác tự phát hình thành gần các dòng nước, nhất là ở khu vực ngoại ô và nông thôn. Đây chính là nguồn phát sinh ô nhiễm nghiêm trọng. Khi trời mưa, nước từ các bãi rác này chảy tràn xuống kênh mương. Từ đó làm lan truyền các chất ô nhiễm đi khắp nơi.

Ý thức của người dân và doanh nghiệp còn hạn chế

Không ít người dân vẫn có thói quen vứt rác bừa bãi xuống sông, mương, ao hồ. Bên cạnh đó, nhiều cơ sở sản xuất, nhất là doanh nghiệp nhỏ, không đầu tư hệ thống xử lý chất thải bài bản. Điều nàydẫn đến hành vi xả thải trực tiếp ra môi trường nước để tiết kiệm chi phí. Việc thiếu kiểm tra, giám sát chặt chẽ từ phía cơ quan chức năng càng khiến cho tình trạng này diễn biến ngày càng phức tạp và khó kiểm soát.

Hậu quả của ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn

Ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn gây mất cảnh quan đô thị. Điều này kéo theo nhiều hậu quả nghiêm trọng đến môi trường, sức khỏe cộng đồng và kinh tế xã hội.

Suy giảm chất lượng nguồn nước

Các chất thải rắn hữu cơ khi phân hủy trong nước sẽ tiêu tốn lượng lớn oxy hòa tan. Điều này làm giảm khả năng sống của sinh vật thủy sinh. Các chất vô cơ như nhựa, kim loại nặng, khi ngấm xuống nước ngầm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nước ăn uống. Nước bị ô nhiễm bởi rác thải thường có màu đục, mùi hôi, nhiều tạp chất độc hại và vi khuẩn. Từ đó khiến nguồn nước sinh hoạt không đảm bảo an toàn.

Tác động đến sức khỏe con người

Khi sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm do chất thải rắn, con người có nguy cơ mắc các bệnh về tiêu hóa, da liễu. Thậm chí là ung thư do kim loại nặng hoặc hóa chất độc hại tích tụ lâu dài trong cơ thể. Ngoài ra, rác thải tích tụ trong nước tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi và côn trùng gây bệnh phát triển. Vấn đề này làm gia tăng nguy cơ các dịch bệnh truyền nhiễm như sốt xuất huyết, tiêu chảy, viêm gan A,…

Ảnh hưởng đến kinh tế và môi trường sống

Các khu vực ô nhiễm nước nặng nề thường bị giảm giá trị bất động sản. Vấn đề này làm giảm năng suất nuôi trồng thủy sản và ảnh hưởng trực tiếp đến ngành du lịch. Đồng thời, chi phí để xử lý ô nhiễm và phục hồi nguồn nước bị tổn hại là rất lớn và kéo dài.

Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn

Để khắc phục tình trạng ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn, cần một loạt các giải pháp đồng bộ từ chính quyền, doanh nghiệp đến người dân. Việc xử lý không thể chỉ là đối phó mà cần hướng đến sự thay đổi bền vững.

Tăng cường thu gom và phân loại rác tại nguồn

Cần đẩy mạnh việc phân loại rác tại nguồn thành rác hữu cơ, vô cơ và tái chế để dễ dàng trong khâu xử lý. Đặc biệt, cần có chế tài cụ thể đối với các hành vi không phân loại rác đúng quy định. Hệ thống thu gom rác cần được cải thiện theo hướng linh hoạt, hiệu quả và phù hợp với từng khu vực dân cư. Điều này nhằm giảm tối đa lượng rác bị thất thoát ra môi trường nước.

Đầu tư công nghệ xử lý rác hiện đại

Chính phủ và các địa phương cần đầu tư nhiều hơn vào các công nghệ xử lý chất thải tiên tiến. Cụ thể như đốt rác phát điện, sinh học ủ phân, chôn lấp hợp vệ sinh,… Những phương pháp này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm mà còn tạo ra giá trị từ rác thải. Bên cạnh đó, các cơ sở sản xuất cũng cần được yêu cầu trang bị hệ thống xử lý chất thải đạt chuẩn trước khi xả ra môi trường.

Nâng cao ý thức và trách nhiệm cộng đồng

Cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục cộng đồng về tác hại của ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn. Hành vi xả rác ra sông suối phải bị coi là hành vi vi phạm pháp luật và cần bị xử lý nghiêm khắc. Mỗi cá nhân cần ý thức được vai trò của mình trong bảo vệ môi trường. Vì vậy, chúng ta mới có thể kiểm soát được tình trạng ô nhiễm hiện nay.

>> Xem thêm: Ô Nhiễm Chất Thải Rắn: Hậu Quả Môi Trường Khôn Lường

Kết luận

Ô nhiễm nguồn nước do chất thải rắn là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với sự phát triển bền vững. Nếu không hành động ngay hôm nay, chúng ta sẽ phải trả giá đắt trong tương lai. Giảm thiểu ô nhiễm nước không chỉ là nhiệm vụ của các cấp quản lý. Đây còn là trách nhiệm của từng người dân, từng doanh nghiệp trong xã hội. Bảo vệ nguồn nước chính là bảo vệ sự sống.

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH GREEN

Trụ sở Hà Nội: Tầng 2 Tòa J, 226 Vạn Phúc, phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội

• Điện thoại: 024 3514 8260

• Hotline: 032 844 8880

• Email: admin@greenwater.com.vn

Chi nhánh HCM: 82 Nguyễn Bá Tuyển - Phường 12 - Q.Tân Bình - Tp.Hồ Chí Minh

• Hotline: 0931 112 900

• Email: admin@greenwater.com.vn