Thực Trạng Xử Lý Nước Thải Chế Biến Thủy Sản Hiện Nay

Ngành chế biến thủy sản là một trong những lĩnh vực kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, đóng góp lớn vào kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, đi kèm với sự phát triển mạnh mẽ đó là bài toán nan giải về môi trường. Đặc biệt là vấn đề xử lý nước thải chế biến thủy sản. Vậy thực trạng hiện nay ra sao và các phương pháp xử lý nào đang được áp dụng? Cùng Green tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Thực trạng nước thải ngành chế biến thủy sản ở Việt Nam

Việt Nam hiện đang nằm trong top các quốc gia xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, đi kèm với sản lượng chế biến lớn là lượng nước thải khổng lồ thải ra mỗi ngày từ các nhà máy, xí nghiệp chế biến.

Khối lượng và tính chất nước thải

Lượng nước thải phát sinh từ ngành chế biến thủy sản có thể lên đến hàng trăm nghìn m³/ngày. Tập trung chủ yếu tại các tỉnh ven biển như Cà Mau, Kiên Giang, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Bình Định, Khánh Hòa, Hải Phòng... Đặc điểm của nước thải ngành này là có hàm lượng chất hữu cơ rất cao, dễ phân hủy sinh học. Thành phần chứa nhiều protein, chất béo, máu, dịch bào và các hợp chất nitơ, photpho.

Việc sử dụng hóa chất trong quá trình bảo quản và sơ chế như clo, amoniac, acid hoặc kiềm cũng làm tăng thêm độ nguy hiểm của nguồn nước thải. Điều này khiến việc xử lý trở nên phức tạp hơn.

Tỷ lệ nhà máy có hệ thống xử lý đạt chuẩn

Một thực tế đáng lo ngại là phần lớn các cơ sở chế biến thủy sản vừa và nhỏ chưa được đầu tư hệ thống xử lý nước thải chế biến thủy sản bài bản. Nguyên nhân đến từ việc chi phí đầu tư ban đầu và vận hành hệ thống xử lý khá cao. Trong khi đó, lợi nhuận ngành thủy sản có tính mùa vụ. Vì vậy nên nhiều cơ sở chọn cách xả thải trực tiếp ra môi trường, gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Hệ lụy của việc không xử lý triệt để

Khi nước thải chưa qua xử lý hoặc xử lý sơ sài được xả thẳng ra sông, suối, kênh rạch hay biển sẽ dẫn đến hiện tượng phú dưỡng. Vấn đề này làm giảm lượng oxy hòa tan, giết chết hệ sinh thái thủy sinh. Đồng thời, nước thải mang mầm bệnh cũng có thể lan truyền các loại virus, vi khuẩn nguy hiểm. Điều này ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư sinh sống quanh khu vực nhà máy.

Không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, việc thiếu nghiêm túc trong xử lý nước thải chế biến thủy sản còn khiến doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ bị xử phạt hành chính. Thậm chí đình chỉ hoạt động nếu vi phạm nghiêm trọng.

>> Xem thêm: 4 Phương Pháp Xử Lý Nước Thải Thực Phẩm Hiệu Quả Nhất

Các phương pháp xử lý nước thải chế biến thủy sản phổ biến

Tùy vào quy mô, điều kiện tài chính và đặc tính của nước thải, các doanh nghiệp có thể lựa chọn áp dụng các công nghệ xử lý phù hợp. Điều này giúp đảm bảo nguồn nước sau xử lý đạt chuẩn xả thải theo quy định.

Xử lý cơ học

Trước khi bước vào các công đoạn xử lý phức tạp hơn, nước thải chế biến thủy sản cần trải qua bước xử lý cơ học. Việc này giúp loại bỏ các tạp chất thô như cặn rắn, dầu mỡ, chất hữu cơ lớn không hòa tan. Thông thường, nước thải sẽ đi qua hệ thống song chắn rác, bể lắng cát, bể tách dầu để giảm tải cho các công đoạn phía sau. Phương pháp này đơn giản. Tuy nhiên, chúng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thiết bị và nâng cao hiệu suất xử lý.

Xử lý sinh học hiếu khí

Đây là phương pháp được ứng dụng rộng rãi nhờ khả năng xử lý hiệu quả các chất hữu cơ hòa tan và dễ phân hủy. Các công nghệ thường sử dụng gồm bể aeroten, bể sinh học bùn hoạt tính, mương oxy hóa hoặc công nghệ SBR (Sequencing Batch Reactor). Vi khuẩn hiếu khí sẽ tiêu hóa chất hữu cơ trong điều kiện có oxy. Từ đó giúp giảm COD, BOD và mùi hôi trong nước thải. Tuy nhiên, nhược điểm của phương pháp này là yêu cầu diện tích xây dựng lớn và tiêu tốn nhiều năng lượng để cấp khí.

Xử lý sinh học kỵ khí

Nước thải có nồng độ ô nhiễm hữu cơ cao như trong ngành thủy sản. Do đó, phương pháp kỵ khí được xem là giải pháp tiết kiệm năng lượng và phù hợp. Một trong những công nghệ điển hình là bể UASB (Upflow Anaerobic Sludge Blanket). Vi sinh vật kỵ khí phân hủy chất hữu cơ trong điều kiện không có oxy. Đồng thời sinh ra khí methane có thể tận dụng làm năng lượng. Tuy nhiên, thời gian khởi động hệ thống kỵ khí khá dài và cần kiểm soát chặt chẽ nhiệt độ, pH.

Kết hợp hóa lý và sinh học

Trong một số trường hợp, nước thải chứa các hợp chất khó phân hủy hoặc có yêu cầu xử lý cao, doanh nghiệp có thể kết hợp các phương pháp hóa lý như keo tụ, tạo bông, tuyển nổi hoặc hấp phụ than hoạt tính với sinh học để tăng hiệu quả xử lý. Phương pháp kết hợp giúp loại bỏ tối đa các chất ô nhiễm hữu cơ và vô cơ. Đồng thời, đảm bảo chất lượng nước đầu ra đạt chuẩn nghiêm ngặt. Đặc biệt khi xả vào môi trường tự nhiên.

Hướng đi bền vững cho xử lý nước thải thủy sản

Việc xử lý nước thải chế biến thủy sản cần được xem là chiến lược lâu dài thay vì chỉ là nghĩa vụ tạm thời. Cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần có cái nhìn toàn diện để hướng đến những giải pháp hiệu quả và tiết kiệm.

Đầu tư công nghệ hiện đại, tiết kiệm năng lượng

Doanh nghiệp cần mạnh dạn đầu tư vào công nghệ xử lý tiên tiến. Cụ thể như MBR (Membrane Bio-Reactor), MBBR (Moving Bed Biofilm Reactor), xử lý điện hóa. Hoặc hệ thống thu hồi nhiệt, năng lượng từ bùn thải để tiết kiệm chi phí vận hành lâu dài. Các giải pháp này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả xử lý mà còn giảm diện tích xây dựng. Điều này làm tăng khả năng tái sử dụng nước thải sau xử lý.

Tăng cường kiểm tra và giám sát

Nhà nước cần siết chặt công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát hoạt động xử lý nước thải tại các cơ sở chế biến thủy sản. Các hình thức xử phạt cũng cần đủ sức răn đe để hạn chế tình trạng "lách luật", gây ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, việc minh bạch dữ liệu quan trắc, công khai tình trạng xả thải cũng là giải pháp giúp cộng đồng cùng tham gia giám sát. Cũng như thúc đẩy trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

>> Xem thêm: Chế Phẩm Xử Lý Nước Thải: Giải Pháp Xanh Cho Doanh Nghiệp

Kết luận

Xử lý nước thải chế biến thủy sản là một thách thức lớn. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể giải quyết nếu áp dụng đúng công nghệ và phương pháp. Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp xử lý nước thải chuyên biệt, Green cam kết đồng hành cùng bạn. Chúng tôi cung cấp các công nghệ tối ưu, phù hợp với từng quy mô và đặc thù sản xuất. Điều này góp phần xây dựng ngành công nghiệp bền vững.

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY TNHH GREEN

Trụ sở Hà Nội: Tầng 2 Tòa J, 226 Vạn Phúc, phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội

• Điện thoại: 024 3514 8260

• Hotline: 032 844 8880

• Email: admin@greenwater.com.vn

Chi nhánh HCM: 82 Nguyễn Bá Tuyển - Phường 12 - Q.Tân Bình - Tp.Hồ Chí Minh

• Hotline: 0931 112 900

• Email: admin@greenwater.com.vn