Ô Nhiễm Nước Thải Dệt Nhuộm – Mối Nguy Hiểm Tiềm Ẩn

Trong bối cảnh công nghiệp hóa – hiện đại hóa, ngành dệt nhuộm tại Việt Nam đã và đang đóng vai trò trụ cột trong phát triển kinh tế. Tuy nhiên, đằng sau những giá trị kinh tế mang lại là vấn đề ô nhiễm nước thải dệt nhuộm ngày càng trở nên nghiêm trọng. Hãy cùng Green tìm hiểu chi tiết vấn đề này trong bài viết này.

Thực trạng ô nhiễm nước thải dệt nhuộm hiện nay

Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp dệt nhuộm đã phát triển mạnh mẽ. Từ đó, góp phần thúc đẩy kinh tế và tạo công ăn việc làm cho hàng triệu lao động. Tuy nhiên, sự phát triển này lại kéo theo khối lượng lớn nước thải chưa qua xử lý. Hoặc xử lý không đạt chuẩn, trực tiếp xả ra môi trường. Chính vì vậy, tình trạng ô nhiễm nước thải dệt nhuộm đang ngày càng trở nên đáng báo động. Đặc biệt tại các khu công nghiệp tập trung nhiều cơ sở dệt nhuộm.

Nguồn phát sinh nước thải dệt nhuộm

Nước thải trong ngành dệt nhuộm chủ yếu phát sinh từ các công đoạn sản xuất như hồ sợi, rũ hồ, tẩy trắng, nhuộm và hoàn tất sản phẩm. Mỗi công đoạn lại sử dụng một lượng lớn nước và hóa chất khác nhau. Điều này vô tình tạo ra lượng nước thải chứa nhiều chất độc hại. Ngoài ra, một phần nước thải cũng phát sinh từ quá trình vệ sinh thiết bị, giặt nguyên liệu hoặc làm nguội máy móc.

Chính từ những công đoạn này, nước thải không chỉ chứa chất hữu cơ. Chúng còn có nhiều kim loại nặng, muối vô cơ, thuốc nhuộm và các hợp chất khó phân hủy sinh học. Điều này làm cho việc xử lý trở nên phức tạp và tốn kém hơn so với nhiều ngành công nghiệp khác.

Thành phần đặc trưng của nước thải dệt nhuộm

Một trong những đặc trưng dễ nhận thấy của nước thải dệt nhuộm là độ màu cao do dư lượng thuốc nhuộm không gắn hết vào sợi vải. Ngoài ra, nước thải còn chứa các chất hồ tinh bột, hóa chất tẩy rửa, dung môi hữu cơ, axit, kiềm và các hợp chất mang độc tính cao.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nước thải dệt nhuộm có giá trị BOD, COD rất cao, vượt xa ngưỡng cho phép. Các kim loại nặng như crom, đồng, kẽm, niken… thường có mặt trong thuốc nhuộm cũng gây ra mức độ ô nhiễm nghiêm trọng cho môi trường nước. Đặc biệt, nhiều chất hữu cơ khó phân hủy trong nước thải có khả năng tồn tại lâu dài. Do đó chúng tích tụ trong hệ sinh thái và gây hại cho chuỗi thức ăn.

Hệ lụy từ ô nhiễm nước thải dệt nhuộm

Hậu quả của ô nhiễm nước thải dệt nhuộm không chỉ dừng lại ở môi trường nước. Chúng còn ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh thái và sức khỏe con người. Độ pH cao trong nước thải có thể làm thay đổi môi trường sống của thủy sinh vật. Vấn đề này gây chết hàng loạt cá và sinh vật nước ngọt. Dư lượng muối, hóa chất tẩy rửa làm tăng tổng chất rắn hòa tan. Điều này khiến nguồn nước bị thay đổi tính chất lý hóa. Đồng thời, làm giảm khả năng trao đổi chất của sinh vật.

Không chỉ vậy, màu sắc đậm đặc từ thuốc nhuộm còn cản trở quá trình quang hợp của thực vật thủy sinh. Từ đó phá vỡ chuỗi thức ăn trong hệ sinh thái. Khi con người sử dụng nguồn nước ô nhiễm, nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, bệnh về da, ung thư và rối loạn hệ thần kinh tăng lên rõ rệt. Đây chính là lý do tại sao việc kiểm soát ô nhiễm nước thải dệt nhuộm cần được chú trọng hơn bao giờ hết.

>> Xem thêm: Ô Nhiễm Môi Trường Do Chăn Nuôi: Báo Động Đỏ Vùng Nông Thôn

Các yếu tố gây nên tình trạng ô nhiễm nước thải dệt nhuộm

Sau khi phân tích nguồn gốc và thành phần của nước thải, có thể thấy rõ nguyên nhân gây nên tình trạng ô nhiễm không chỉ nằm ở tính chất sản xuất. Điều này còn liên quan đến công tác quản lý và xử lý chưa hiệu quả.

Sử dụng hóa chất trong sản xuất

Ngành dệt nhuộm tiêu thụ một lượng lớn hóa chất trong hầu hết các công đoạn. Đầy đủ từ hồ sợi, tẩy trắng cho đến nhuộm màu và hoàn tất. Những hóa chất này bao gồm kiềm, axit, chất oxy hóa, chất tẩy giặt, dung môi hữu cơ và thuốc nhuộm chứa kim loại nặng. Khi không được xử lý triệt để, chúng sẽ thải ra môi trường. Điều này gây độc hại lâu dài.

Hệ thống xử lý nước thải chưa đạt chuẩn

Một trong những nguyên nhân lớn là việc nhiều cơ sở sản xuất chưa đầu tư hệ thống xử lý đạt chuẩn hoặc vận hành không hiệu quả. Thậm chí, không ít doanh nghiệp còn xả thải trực tiếp ra sông, hồ mà không qua bất kỳ công đoạn xử lý nào. Điều này khiến mức độ ô nhiễm tăng cao. Đặc biệt ở những khu vực tập trung nhiều nhà máy dệt nhuộm.

Ý thức bảo vệ môi trường còn hạn chế

Bên cạnh yếu tố kỹ thuật, ý thức bảo vệ môi trường của một bộ phận doanh nghiệp cũng chưa cao. Nhiều đơn vị chỉ tập trung vào lợi nhuận mà chưa quan tâm đến tác động lâu dài của ô nhiễm môi trường. Việc đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải thường bị coi là tốn kém. Điều này dẫn đến sự chậm trễ trong triển khai giải pháp bền vững.

Tác động lâu dài của ô nhiễm nước thải dệt nhuộm

Tình trạng ô nhiễm gây ra những ảnh hưởng trước mắt. Đồng thời, còn kéo theo hệ lụy nghiêm trọng về lâu dài. Những tác động này không chỉ dừng ở phạm vi môi trường. Vấn đề này còn lan rộng đến đời sống kinh tế – xã hội.

Ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường thủy sinh

Nguồn nước thải có độ màu cao, hàm lượng chất hữu cơ và kim loại nặng lớn làm suy giảm nghiêm trọng hệ sinh thái thủy sinh. Khi oxy hòa tan trong nước giảm mạnh, nhiều loài cá và sinh vật nước ngọt không thể tồn tại. Vấn đề này dẫn đến mất cân bằng sinh thái. Sự suy thoái này ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn lợi thủy sản và sinh kế của người dân ven sông.

Tích tụ độc tố trong chuỗi thức ăn

Nhiều hợp chất hữu cơ khó phân hủy trong nước thải có khả năng tồn tại lâu dài và tích tụ trong cơ thể sinh vật. Qua thời gian, chúng theo chuỗi thức ăn đi vào cơ thể con người với nồng độ ngày càng cao. Điều này làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính, rối loạn nội tiết và các vấn đề sức khỏe khác.

Gây suy giảm chất lượng nước ngọt

Ô nhiễm nước thải dệt nhuộm còn khiến nguồn nước ngọt ngày càng khan hiếm. Khi nguồn nước bị nhiễm màu, chứa nhiều kim loại nặng và hóa chất độc hại, việc sử dụng cho sinh hoạt, nông nghiệp hay công nghiệp đều trở nên khó khăn. Đây là thách thức lớn trong bối cảnh nhu cầu sử dụng nước sạch ngày càng tăng cao.

>> Xem thêm: Ô Nhiễm Chất Thải Công Nghiệp Là Gì? Thực Trạng Đáng Lo Ngại

Kết luận

Ô nhiễm nước thải dệt nhuộm đang là một trong những thách thức lớn đối với công tác bảo vệ môi trường nước ở Việt Nam. Để giải quyết vấn đề này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng trong việc đầu tư hệ thống xử lý nước thải hiện đại. Đồng thời, áp dụng công nghệ bền vững và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể giảm thiểu tác động tiêu cực từ ô nhiễm nước thải dệt nhuộm và bảo vệ nguồn nước cho các thế hệ tương lai.

Thông tin liên hệ :

CÔNG TY TNHH GREEN

Trụ sở Hà Nội: Tầng 2 Tòa J, 226 Vạn Phúc, phường Liễu Giai, quận Ba Đình, Hà Nội

• Điện thoại: 024 3514 8260

• Hotline: 032 844 8880

• Email: admin@greenwater.com.vn

Chi nhánh HCM: 82 Nguyễn Bá Tuyển - Phường 12 - Q.Tân Bình - Tp.Hồ Chí Minh

• Hotline: 0931 112 900

• Email: admin@greenwater.com.vn